โครงการการพัฒนาศักยภาพสำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเพื่อพัฒนาแผนงานด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศระดับจังหวัด จังหวัดสมุทรสงคราม

ความสำคัญ วัตถุประสงค์โครงการ

ปรากฎการณ์การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่เกิดจากกิจกรรมของมนุษย์ มี
ความชัดเจนและรุนแรงขึ้นเรื่อยมาตั้งแต่ช่วงปลายศตวรรษที่ 20 นำมาสู่
ความร่วมมือในการลด และดูดซับก๊าซเรือนกระจก ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของ
การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในปัจจุบัน โดยทั้ง 195 ประเทศ ที่เข้าร่วม
ความตกลงปารีส หรือ Paris Agreement ในการประชุม COP21 ภายใต้กรอบอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (United Nations Framework Convention on Climate Change - UNFCCC) ได้จัดทำการมีส่วนร่วมที่เป็นประเทศกำหนด (Nationally Determined Contribution – NDC) และกำหนดเป้าหมายการลด และดูซับก๊าซเรือนกระจก ปี พ.ศ. 2573 โดยประเทศไทยได้กำหนดเป้าหมายที่ร้อยละ 30-40 เปรียบเทียบกับกรณีปกติ (BAU)  ทั้งนี้ เพื่อให้บรรลุเป้าหมายดังกล่าว พร้อมทั้งวางแผนการปรับตัวต่อผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (องค์การมหาชน) ผ่านกองทุนสิ่งแวดล้อม ดำเนินโครงการ “การพัฒนาศักยภาพสำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเพื่อพัฒนาแผนงานด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศระดับจังหวัด” ในพื้นที่ 51 จังหวัด เพื่อจัดทำแผนการลดก๊าซเรือนกระจก และแผนปฏิบัติการปรับตัวต่อผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยคณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล เป็นผู้รับผิดชอบจังหวัดสมุทรสงคราม

การดำเนินการ

ภายใต้การดำเนินงานโครงการ จังหวัดสมุทรสงครามได้แต่งตั้งคณะทำงานด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศจังหวัดสมุทรสงคราม ประกอบด้วย 34 หน่วยงานทั้งในพื้นที่ และหน่วยงานจากส่วนกลางเข้าร่วม โดยมีการประชุมทั้งสิ้น 5 ครั้ง ซึ่งสรุปผลลัพธ์ และแผนการดำเนินงานสำหรับแต่ละการประชุมได้ดังนี้

ผลการดำเนินงาน

1.      แผนการลดก๊าซเรือนกระจกของจังหวัดสมุทรสงคราม

ในปี พ.ศ. 2562 (ปีฐาน) จังหวัดสมุทรสงครามมีการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกระดับ 543,835 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า โดยเรียงลำดับภาคส่วนที่ปล่อยมากที่สุดถึงน้อยที่สุด ได้แก่ ภาคขนส่ง (ร้อยละ 52.03)
ภาคพลังงาน (ร้อยละ 43.31) ภาคการจัดการของเสีย (ร้อยละ 8.00) และ
ภาคเกษตร ป่าไม้ และการใช้ประโยชน์ที่ดิน ตามลำดับ ทั้งนี้ ไม่มีกระบวนการอุตสาหกรรมที่เข้าข่ายการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในพื้นที่ ทั้งนี้ การคาดการณ์ในปี พ.ศ. 2573 จะปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกรวม 1,049,412 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า ด้วยอัตราการเติบโตร้อยละ 6.16 ต่อปี ซึ่งในกรณีดำเนินมาตรการลดก๊าซเรือนกระจกทั้ง 17 มาตรการ สามารถลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกเทียบกับกรณีปกติ (BAU) ในปี 2573 ร้อยละ 10.6
ในกรณีที่จังหวัดดำเนินมาตรการเพิ่มเติม ได้แก่ การจัดตั้งศูนย์คัดแยกขยะเพื่อสนับสนุนการปรับเปลี่ยนการกำจัดขยะ โดยการเผาด้วยระบบ RDF หรือ การรวบรวมก๊าซมีเทนจากหลุมฝังกลบขยะเพื่อนำมาผลิตไฟฟ้า จะสามารถลดการปลดปล่อยได้ร้อยละ 12.0 และร้อยละ 13.2 ตามลำดับ

2.      แผนปฏิบัติการปรับตัวต่อผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในระดับพื้นที่จังหวัดสมุทรสงคราม

จากการวิเคราะห์ข้อมูลแผนที่ในรายงานแผนการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแห่งชาติ สามารถสรุปลักษณะความเสี่ยงของจังหวัดสมุทรสงคราม ดังนี้ สาขาการจัดการน้ำ อุทกภัยและภัยแล้ง (มีความเสี่ยงต่ำมาก) สาขาการเกษตรและความมั่นคงทางอาหาร (ไม่มีความเสี่ยง) สาขาการท่องเที่ยว (ไม่มีความเสี่ยง) สาขาสาธารณสุข (มีความเสี่ยงโรคไข้เลือดออก) สาขาการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ (มีความเสี่ยงต่ำ) สาขาการตั้งถิ่นฐานและความมั่นคงของมนุษย์ (ไม่มีความเสี่ยง และมีความเสี่ยงต่ำมากในอนาคต (ปี ค.ศ. 2099 หรือ พ.ศ. 2642 โดยสรุปผลจากการพยากรณ์ตามสภาพการณ์ภูมิอากาศด้วยสถานการณ์ RCP 4.5 และ RCP 8.5) เมื่อวิเคราะห์ดัชนีความเสี่ยงจากปัจจัยที่กำหนดเองสาขาต่างๆ ทั้ง 6 สาขามีค่าอยู่ในช่วงค่อนข้างต่ำ หากเมื่อประเมินความเสี่ยงโดยพิจารณาข้อมูลเชิงพื้นที่ ในรายสาขาทั้ง 6 สาขาโดยแท้จริงแล้วจังหวัดสมุทรสงครามมีความเสี่ยงหลัก 2 ประเด็น ได้แก่
การเพิ่มขึ้นของระดับน้ำทะเลส่งผลให้เกิดการรุกล้ำน้ำเค็มและน้ำทะเลหนุนสูง ทั้งนี้ ในแผนนำเสนอโครงการ จำแนกเป็นมาตรการ/ แนวทางปรับตัวเชิงกายภาพและโครงสร้างพื้นฐาน มาตรการ/ แนวทางสังคม มาตรการ/ แนวทางเชิงสถาบัน

การนำไปใช้ประโยชน์

ผลของโครงการ คือ แผนการลดก๊าซเรือนกระจก และแผนปฏิบัติการปรับตัวต่อผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ สำหรับ จังหวัดสมุทรสงคราม ประกอบกับอีก 76 จังหวัด เป็นข้อมูลให้องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (องค์การมหาชน) และสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เพื่อสนับสนุนการบรรลุ Nationally Determined Contribution ในการลดก๊าซเรือนกระจกร้อยละ 30-40 ภายใน พ.ศ. 2573 รวมทั้ง เตรียมรับมือผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในอนาคต

ผลงานตีพิมพ์

รายงานสำหรับผู้บริหาร (Executive Summary) โครงการการพัฒนาศักยภาพสำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัด เพื่อพัฒนาแผนงาน
ด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศระดับจังหวัด (จังหวัดสมุทรสงคราม)

https://samutsongkhram.mnre.go.th/th/information/more/1869
(หัวข้อ รายงานสำหรับผู้บริหาร (Executive Summary))