การวางแผนการใช้ประโยชน์พื้นที่ทางทะเล : การประยุกต์สู่การปฏิบัติในระดับพื้นที่

ชื่อโครงการ

MU-SDGs Case Study

การวางแผนการใช้ประโยชน์พื้นที่ทางทะเล : การประยุกต์สู่การปฏิบัติในระดับพื้นที่

Marine Spatial Planning: Application to local practices 

แหล่งทุน

สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.)

ส่วนงานหลัก

คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

ส่วนงานร่วม

1. คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

2. Research Center for Coastal Zone and islands, First Institute of

Oceanography, Ministry of Natural Resources, Qingdao, China

ผู้ดำเนินการหลัก

ศ. ดร.สุวลักษณ์ สาธุมนัสพันธุ์

ผู้ดำเนินการร่วม

1. อาจารย์ศักดิ์อนันต์ ปลาทอง

2. Dr. Zhiwei Zhang

คำอธิบาย

โครงการได้รวบรวมองค์ความรู้ทั้งในระดับสากลและระดับชาติ และจะจัดให้มีการประชุมผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง อันจะนำมาซึ่งข้อเสนอแนะในการขับเคลื่อนการวางแผนการใช้ประโยชน์ทางทะเลในพื้นที่นําร่องในปีต่อไป

เนื้อหา MU-SDGs Case Study

โครงการวิจัยเรื่อง “การวางแผนการใช้ประโยชน์พื้นที่ทางทะเล : การประยุกต์สู่การปฏิบัติในระดับพื้นที่” ได้รับงบประมาณจากสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ ภายใต้แพลตฟอร์มที่สอง (การวิจัยและสร้างนวัตกรรมเพื่อตอบโจทย์ท้าทายของสังคม) โปรแกรมที่ 7 แก้ไขปัญหาท้าทายและยกระดับการพัฒนาอย่างยั่งยืนด้านทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมและการเกษตร แผนงานวิจัยและนวัตกรรมด้านเศรษฐกิจสีน้ำเงิน ซึ่งได้รับงบประมาณวิจัยในปีแรก  (งบประมาณ 2565, วงเงิน 1,090,000 บาท)  ทั้งนี้โครงการกำหนดกรอบการวิจัยไว้ห้าปี  (ปี 2565-2569) แบ่งออกเป็นสามระยะ  รายละเอียดดังนี้ 

1) ระยะแรก (ปีงบ 2565) เริ่มจากการรวบรวมองค์ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับการวางแผนการใช้ประโยชน์พื้นที่ทางทะเล (Marine Spatial Planning: MSP) ทั้งในระดับสากลและของประเทศไทยจากฐานข้อมูลระดับนานาชาติ (Scopus database) และจากรายงานการศึกษาที่เกี่ยวข้องที่มีการดำเนินการในประเทศไทย  จัดให้มีกระบวนการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นของผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทั้งภาควิชาการและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง นำมาซึ่งข้อเสนอแนะและแนวทางการขับเคลื่อนการวางแผนการใช้ประโยชน์พื้นที่ทางทะเล  ซึ่งผู้วิจัยคาดการณ์ว่าข้อเสนอแนะส่วนหนึ่งจะเป็นการขับเคลื่อนการดำเนินการวางแผนการใช้ประโยชน์ในทะเลในระดับพื้นที่ทั้งระดับชาติและระดับพื้นที่นำร่อง  และข้อเสนอแนะอีกส่วนหนึ่งจะบอกทิศทางการวิจัยและการสร้างศักยภาพการฝึกอบรมให้ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง    

2) ระยะที่สอง (ปี 2566-2567) กรอบการวิจัยเกี่ยวข้องกับการขับเคลื่อนการดำเนินการวางแผนการใช้ประโยชน์ในทะเลในระดับพื้นที่ทั้งระดับชาติและระดับพื้นที่นำร่อง จะดำเนินการโดยรวบรวมข้อมูลทุติยภูมิเกี่ยวกับสถานภาพของทรัพยากรทางทะเลและกิจกรรมการใช้ประโยชน์ในทะเลในพื้นที่ 23 จังหวัดชายฝั่งทะเลทั้งด้านอ่าวไทยและอันดามัน เพื่อนำไปพัฒนาแผนที่แสดงความหลากหลายทางชีวภาพของทรัพยากรและระบบนิเวศทางทะเล สถานภาพทรัพยากรและการใช้ประโยชน์ในทะเล และจำแนกประเภทการใช้ประโยชน์พื้นที่ทางทะเลระดับชาติ  จากนั้นประยุกต์กระบวนการจำแนกการใช้ประโยชน์พื้นที่ทางทะเลระดับชาติสู่การกำหนดเขตการใช้ประโยชน์พื้นที่ทางทะเลในพื้นที่นำร่องทั้งทะเลฝั่งอ่าวไทยและอันดามันอย่างละหนึ่งพื้นที่  รวมถึงการวิเคราะห์ความสอดคล้องของเขตการใช้ประโยชน์ของพื้นที่นำร่องกับประเภทการใช้ประโยชน์พื้นที่ทางทะเลระดับชาติ โดยให้ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องเข้ามามีส่วนร่วมในการให้ข้อมูล ตรวจสอบความครบถ้วนของข้อมูล และแสดงความคิดเห็นต่อประเภทของการใช้ประโยชน์พื้นที่ทางทะเลที่จัดทำขึ้น   

3) ระยะที่สาม (ปี 2568-2569) เป็นกรอบการวิจัยที่สนับสนุนให้มีการขยายผลการวางแผนการใช้ประโยชน์พื้นที่ทางทะเลในจังหวัดชายฝั่งอื่นๆ (ที่มีความพร้อม) จัดฝึกอบรมสร้างศักยภาพให้ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องสามารถประยุกต์ใช้เครื่องมือการวางแผนการการใช้ประโยชน์พื้นที่ทางทะเลได้  รวมถึงเสนอแนะกลไกในการขับเคลื่อนเพื่อนำไปสู่การพัฒนานโยบายและยุทธศาสตร์

SDGs หลักที่สอดคล้องกับกิจกรรม

14

SDGs อื่น ๆ ที่สอดคล้อง

3, 8

รูปหน้าปก

รูปหน้ารายละเอียด

Key Message

การวิจัย MSP จะช่วยขับเคลื่อนให้เกิดการดำเนินการวางแผนการใช้ประโยชน์พื้นที่ทางทะเลอย่างเป็นรูปธรรมและมีประสิทธิภาพ และเอื้อให้เกิดการบริหารจัดการการใช้ประโยชน์ในทะเลไทยให้มีความสมดุลและยั่งยืนในระยะยาว

สอดคล้องกับยุทธศาสตร์มหาวิทยาลัย

ยุทธศาสตร์ 1 Global Research and Innovation

Partners/Stakeholders

·        คณะอนุกรรมการที่ปรึกษาและจัดการความรู้เพื่อผลประโยชน์ของชาติทางทะเล (อจชล.) เพื่อดำเนินการขับเคลื่อนเชิงนโยบาย ผ่านคณะกรรมการนโยบายการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล (นปท.)

·        หน่วยงานที่เกี่ยวข้องในระดับพื้นที่ เช่น สำนักงานทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งจังหวัด  คณะกรรมการทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งจังหวัด  คณะกรรมการประมงจังหวัด และศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเลระดับจังหวัด

ตัวชี้วัด THE Impact Ranking

14.5.3