แม่อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ประจำปี 2553

นางกานตาภร ไชยปากดี อายุ 40 ปี อำเภอบึงโขงหลง จังหวัดหนองคาย
อาชีพเกษตรกร วิทยากรชุมชนเรื่องเกษตรอินทรีย์
ปัจจุบัน นายกองค์การบริหารส่วนตำบลบึงโขงหลง

ประวัติการทำงาน
- วิทยากรชุมชนด้านการประกอบอาชีพ / การใช้ปุ๋ยชีวภาพ
- วิทยากรการเพาะเห็ดแบบครบวงจร
- วิทยากรแผนแม่บทชุมชนพึ่งตนเองภาคอีสาน
- วิทยากรการจัดสวัสดิการชุมชนต้นแบบ (คปอ.จว.)
- ประธานสตรีตำบลบึงโขงหลง
- ผู้ประสานงานและส่งเสริมสนับสนุนการอนุรักษ์พื้นที่ชุ่มน้ำโลกอำเภอบึงโขงหลง และคณะทำงานจังหวัดหนองคาย
- ผู้ประสานงานสตรีจังหวัดหนองคายและภาคอีสาน ฯลฯ

ด้านการอนุรักษ์ต่อลูกและครอบครัว - นำลูกทำกิจกรรมที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม เช่น เล่นกับธรรมชาติ, ปลูกต้นไม้ , ทำปุ๋ยใช้เอง
- สอนให้ลูกเป็นวิทยากรตั้งแต่เด็กเพราะทำกิจกรรมเพาะเห็ด (ให้ความรู้กับเพื่อนนักเรียน)
- ส่งเสริมให้ลูกรู้จักในการเก็บขยะในบ้านโดยวิธีการแยกขยะ นำไปทำปุ๋ยชีวภาพในส่วนที่ย่อยสลายได้

ด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมต่อชุมชนและสังคม
- ทำตัวเองให้เป็นแบบอย่างเรื่องการดูแลสิ่งแวดล้อมโดยทำปุ๋ยใช้เอง ,ส่งเสริมผู้ที่สนใจ,ให้ความรู้ (ปราชณ์ชาวบ้าน)
- ส่งเสริมและขยายกลุ่มเป้าหมายในพื้นที่เรื่องเกษตรอินทรีย์ เป็นวิทยากรบรรยายพิเศษ เช่น การจัดตั้งกลุ่มปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพระดับตำบล , การจัดตั้งเครือข่ายองค์กรการเงินระดับตำบล, ตำบลต้นแบบในการบริหารจัดการที่ดินภาคอีสาน , การจัดสวัสดิการชุมชนระดับตำบลได้รับตำบลช้างเผือกของจังหวัดหนองคาย
- สร้างกระบวนการการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์พื้นที่ชุ่มน้ำโลกบึงโขงหลง เช่น การออก
ข้อบัญญัติตำบลการดูแลหาดคำสมบูรณ์ซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ของบึงโขงหลง นำเขตหนังสือสำคัญสำหรับที่หลวง (นสล.) ห้ามบุกรุกพื้นที่ชุ่มน้ำโลก

- ผลงานเด่นชัด เป็นคณะกรรมการ คปอ. จังหวัดหนองคายและเป็นคณะทำงานอนุรักษ์ พื้นที่ชุ่มน้ำโลก การยกแพขึ้นจากน้ำ โดยมีกระบวนการการมีส่วนร่วมของประชาชนตนบึงโขงหลง ออกข้อบังคับห้ามจับปลาทุกฤดูในเขตห้ามล่าสัตว์น้ำบึงโขงหลง 380 ไร่
- เป็นคณะกรรมการประเมินนายอำเภอ เขต 6 จังหวัด
- ผลงานเด่น การจัดสวัสดิการชุมชนตำบลบึงโขงหลงต้นแบบของจังหวัดหนองคาย
- นายกองค์การบริหารส่วนตำบลด้านดูแลสิ่งแวดล้อม จังหวัดหนองคาย พื้นที่ชุ่มน้ำโลก

นางคำ หลงลืม อายุ 42 ปี
อาชีพเกษตรกรรม อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง

ด้านการอนุรักษ์ต่อลูกและครอบครัว
- แม่ปลูกฝังทางด้านสิ่งแวดล้อมตั้งแต่อายุ 11 ปี
- ลูกเป็นแกนนำเยาวชนในการทำฝายแม้วเพื่อกักเก็บน้ำ ใน “โครงการปันรักให้ป่า สร้างฝายให้น้ำ สืบสานวิถีป่าชุมชน”
- ลูกมีโครงการปลูกป่า ณ วัดสบลืน
- ในระดับอำเภอ เป็นสภาเด็กและเยาวชน อำเภอวังเหนือ /ทำยุววิจัยประวัติศาสตร์ ร่วมกับวัดสบลืม ร่วมสร่างฝายปลูกป่า
- ในระดับจังหวัด ไปรวมกลุ่มกับทางภาคเหนือเพื่อทำงานทางด้านสิ่งแวดล้อม เป็นผลงานต่อเนื่อง


ด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมต่อชุมชนและสังคม
- ทำหน้าที่เป็นหมอดินอาสา ไม่ต่ำ 9 ปี เพื่ออนุรักษ์สิ่งแวดล้อมที่เกี่ยวข้องกับป่าและปัญหาของดินในหมู่บ้าน การเร่งแก้ปัญหาของดิน เพื่อส่งผลให้พืชผลต่างๆ เจริญงอกงาม ทำให้ดินดีเพิ่มปริมาณผลผลิตให้กับหมู่บ้าน
- ได้รับการคัดเลือกเป็นคณะกรรมการของหมู่บ้านฝ่ายอนุรักษ์ สร้างสรรค์สิ่งแวดล้อม
- จัดตั้งกลุ่มสหกรณ์ของหมู่บ้าน ออมเงินวันละ 1 บาท
- เข้าร่วมศึกษาโรงเรียนเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อนำความรู้กลับมาพัฒนาหมู่บ้านได้สอนให้ ชาวบ้านทำปุ๋ยหมัก น้ำชีวภาพ / การปลูกหญ้าแฝก
- จัดทำโครงการปลูกป่าทดแทน /โครงการไทยเข้มแข็ง โครงการปลูกหญ้าแฝก ฯลฯ
- มีการเลี้ยงหมูหลุม รณรงค์ภายในหมู่บ้านให้ใช้น้ำหมักในการดับกลิ่น
- มีขั้นตอนการทำกันอย่างมีระบบ มีการแลกเปลี่ยนซื้อขายผลผลิต ภายในหมู่บ้านเป็นต้นแบบให้กับหมู่บ้านอื่นๆ

นางนันทวัน เขียวงานดี อายุ 57 ปี จ.สมุทรสาคร
เริ่มทำงานด้านสิ่งแวดล้อม (แม่น้ำท่าจีน) ตั้งแต่วันที่ 14 มีนาคม 2543 ถึงปัจจุบัน รวมเวลา 10 ปี ในตำแหน่ง เลขานุการชมรมเรารักแม่น้ำท่าจีน จังหวัดสมุทรสาคร และจะทำต่อไปจนแม่น้ำท่าจีน และคลองสาขาจะสดใสมีกุ้งกรามและปลาเสือตอ ซึ่งเป็นตัวชี้วัดของแม่น้ำท่าจีน กลับมาสู่ท่าจีน

1. กิจกรรมที่ทำมา 10 ปี
- ชักชวน ชุมชน เยาวชน อบต. เทศบาล รณรงค์คูคลองสาขาและคลองซอย โดยการเก็บวัชพืช ขึ้นจากคลองและใช้น้ำหมักชีวภาพปรับสภาพน้ำในคลอง
- ชักชวนเกษตรกร ให้ใช้น้ำหมักชีวภาพแทนสารเคมี เพื่อใช้ในการเกษตร เป็นการลดต้นทุนของเกษตรกร
- จัดกิจกรรมโครงการธนาคารขยะ ในโรงเรียน โดยเชิญวิทยากรไปให้ความรู้ให้นักเรียนในโรงเรียนและใช้หลัก 3 R (วิทยากรจาก สสภ. 5 )
- จัดโครงการนักสืบสายน้ำจำนวน 8 รุ่น โดยนำนักเรียนในโรงเรียนริมแม่น้ำท่าจีนไปฝึกตรวจสอบคุณภาพน้ำ โดยใช้ชุดทดสอบสารภาคสนามของมหาวิทยาลัยมหิดลค่า Do และ PH พร้อมส่งคุณภาพน้ำไปยังหน่วยงานรับผิดชอบโดยตรง เช่น ท.ส.จ.,ส.ส.ภ 5
- จัดทำโครงการปลูกป่าชายเลนและศึกษาระบบนิเวศป่าชายเลนปีละ 3 รุ่น เป็นการสนองพระราชเสาวนีย์ของสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ กลุ่มเป้าหมายนักเรียนในโรงเรียนริมแม่น้ำท่าจีน และบริเวณป่าชายเลน เป็นการปลูกป่าทดแทนป่าชายเลนที่หายไป

2. ด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม

การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมต่อลูกและครอบครัว
2.1 การปลูกฝังให้ให้ลูกรู้คุณค่าของสิ่งแวดล้อมและมีการใช้ทรัพยากรอย่างเหมาะสม

- การสอนให้ลูกรู้จักการใช้น้ำอย่างรู้คุณค่า ต้องดื่มน้ำให้หมดแก้ว
- การอาบน้ำจากฝักบัว และไม่ควรอาบน้ำเกิน 5 นาที
- หลีกเลี่ยงการซักผ้าด้วยเครื่อง ปิดก๊อกให้สนิทเมื่อเลิกใช้น้ำ


2.1.2 อบรมสั่งสอนและเลี้ยงดูลูกด้วยการใช้ชีวิตแบบใกล้ชิดธรรมชาติ

- ชักชวนให้ลูกได้ช่วยกันดูแลแหล่งน้ำ คือ แม่น้ำท่าจีนเพราะบ้านอยู่ใกล้แม่น้ำท่าจีน
- ชักชวนให้ลูกปลูกต้นไม้เพื่อช่วยลดภาวะโลกร้อน

2.1.3 การส่งเสริมหรือสนับสนุนลูกเข้าร่วมในกิจกรรมที่เกี่ยวกับการอนุรักษ์ธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม

- ชักชวนให้ลูกเข้าร่วมการปลูกป่าชายเลนในวันสำคัญ เช่น วันเฉลิมพระชมพรรษา วันที่ 5 ธันวาคม วันสิ่งแวดล้อมโลก และวันสิ่งแวดล้อมไทย

2.1.4 เป็นแบบอย่างการดำเนินชีวิตที่ดีแก่ลูกและครอบครัวในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม

- สอนให้ลูกยึดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มาใช้ในการดำเนินชีวิตประจำวัน
2.2 การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมต่อชุมชนและสังคม

2.2.1 มีความคิดริเริ่มและบุกเบิกกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมต่อชุมชนและสังคม
- สาธิตการทำน้ำหมักชีวภาพทดแทนการใช้สารเคมีให้กับชุมชนและเกษตรกร เพื่อเป็นการลดต้นทุนในการผลิตของเกษตรกรและเป็นการรักษาสิ่งแวดล้อม
2.2.2 มีการดำเนินกิจกรรมด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมที่มีประโยชน์ต่อชุมชนและสังคมมาอย่างต่อเนื่อง
- สร้างเครือข่ายเยาวชนในโรงเรียนริมแม่น้ำท่าจีน และคลองสาขาให้มีความรู้ในการเฝ้าติดตาม ตรวจสอบคุณภาพน้ำในแม่น้ำท่าจีน และคลองสาขาตั้งแต่รุ่นที่ 1-6 และรุ่นต่อๆ ไปเรียกว่า “โครงการนักสืบสายน้ำ”
- เป็นวิทยากรให้ความรู้แก่เยาวชนในโรงเรียนริมแม่น้ำท่าจีนเกี่ยวกับการรู้และรักแม่น้ำท่าจีน ตลอดจนมลพิษที่ลงสู่แม่น้ำท่าจีน
2.2.3 มีความเป็นผู้นำมุ่งมั่นสร้างสรรค์ มุ่งมั่นพัฒนางานด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมให้เกิดประโยชน์ต่อชุมชนและสังคมอย่างสูงสุด
- นำคณะครูและนักเรียนไปร่วมปลูกป่าชายเลนปีละ 8 ครั้ง เพื่อถวายเป็นพระราชเสาวนีย์แด่สมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ
- เพิ่มป่าชายเลนซึ่งเป็นแหล่งอนุบาลของสัตว์น้ำ และเป็นการเพิ่มเศรษฐกิจของชุมชนชายฝั่งทะเล
2.2.4 มีผลงานด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมที่ปรากฏส่งผลอย่างเด่นชัดต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือทัศนคติของคนในชุมชนสังคม ที่จะร่วมมือในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
- ชุมชน เกษตรกรหันมาใช้น้ำหมักชีวภาพแทนการใช้สารเคมี เป็นการลดต้นทุนของเกษตรกรในการผลิต
- สุขภาพอนามัยของชุมชนดีขึ้น
- น้ำที่ใช้ในการเกษตรและไหลลงสู่แหล่งน้ำไม่ปนเปื้อนสารเคมี