การประเมินประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจกรณีศึกษา: สถานประกอบการซ่อมแซมทองรูปพรรณและเครื่องประดับแห่งหนึ่ง

Authors

  • ฟาติมะฮ์ เยี่ยมนิคม วิทยาลัยอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, คณะวัฒนธรรมสิ่งแวดล้อมและการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ Author

Keywords:

ประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจ, ระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม, กระบวนการซ่อมแซมทองรูปพรรณ, การจัดการของเสีย, การลดสารเคมี

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจ (Eco-efficiency) ของสถานประกอบการซ่อมแซมทองรูปพรรณและเครื่องประดับแห่งนึง โดยศึกษากระบวนการซ่อมแซมทองรูปพรรณ (Refurbished) และควบคุมปริมาณสารเคมีในกระบวนการ ได้แก่ โพแทสเซียมไนเตรท (KNO3), สารส้ม (Al2 (SO4)3 (NH4)2 SO4·24H2O) และกรดไนตริก (HNO3) พร้อมทั้งประเมินผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมและเศรษฐกิจ มุ่งลดผลกระทบสิ่งแวดล้อมและเพิ่มความยั่งยืนในอุตสาหกรรม ครอบคลุมการพัฒนาการจัดการของเสียอย่างเหมาะสม การลดสารเคมีแต่ยังคงคุณภาพสีของชิ้นงานตามมาตรฐานของสถานประกอบการ ผลการศึกษาในช่วง 3 เดือนภายหลังการปรับปรุงพบว่าการลดปริมาณสารเคมีลง 20% จากกระบวนการเดิมนั้นยังคงรักษา คุณภาพสีของชิ้นงานให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐานของสถานประกอบการ ส่งผลให้แนวโน้มการใช้สารเคมีลดลงเมื่อเทียบกับค่าเฉลี่ย ของปีก่อนหน้า และพบแนวโน้มการลดลงของปริมาณของเสียที่เกิดขึ้น อย่างไรก็ตามเนื่องจากข้อจากัดในการวิจัยจึงไม่สามารถระบุปริมาณที่ลดลงได้อย่างแน่ชัด การประเมินประสิทธิภาพเชิงนิเวศครอบคลุมองค์ประกอบหลัก ได้แก่ การบริหารทรัพยากรบุคคล การปรับเปลี่ยนกระบวนการทางาน และการเลือกนวัตกรรมหรือเทคโนโลยีที่เหมาะสมมาประยุกต์ใช้ สามารถลดการปลดปล่อยปริมาณคาร์บอนฟุตพริ้นท์ถึง 18.942% ส่งผลให้กระบวนการซ่อมแซมทองรูปพรรณมีมูลค่าทางเศรษฐกิจเพิ่มขึ้น โดยมีค่าสัมประสิทธิ์การเพิ่มมูลค่าที่สูงขึ้น แม้ว่าค่า Eco-efficiency จะเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อยจาก 1.773 ไปยัง 1.783 kgCO2e/kg แต่แสดงถึงแนวโน้มที่ดีต่อการจัดการทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งสอดคล้องกับหลักการอุตสาหกรรมสีเขียว งานวิจัยนี้นาเสนอแนวทางปฏิบัติสาหรับการจัดการสิ่งแวดล้อมในอุตสาหกรรมที่มีกระบวนการผลิตใกล้เคียงกัน และสนับสนุนข้อมูลสาหรับการกาหนดนโยบายการดาเนินธุรกิจที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม เสริมสร้างศักยภาพการแข่งขันสอดคล้องกับมาตรฐานสิ่งแวดล้อมทั้งในประเทศและระดับสากล

ensd2025_012

Downloads

Published

05-06-2025

Issue

Section

บทความงานวิจัย / Full paper

Categories