แนวทางการออกแบบเพื่อความยั่งยืนในงานขอนแก่นมาราธอนนานาชาติ: การประยุกต์จากกรณีศึกษาระดับนานาชาติสู่บริบทของจังหวัดขอนแก่น
Keywords:
งานมาราธอนขอนแก่น, การออกแบบผลิตภัณฑ์เพื่อสิ่งแวดล้อม, เศรษฐกิจชุมชน, ของที่ระลึกที่ยั่งยืน, เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs)Abstract
ในปัจจุบันการพัฒนาที่ยั่งยืนมีความสำคัญกับด้านต่างๆ ในสังคมทั่วโลก รวมไปถึงงานวิ่งมาราธอนซึ่งไม่เพียงเป็นกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพ แต่ยังเป็นเวทีสำคัญในการสื่อสารคุณค่าทางสิ่งแวดล้อม วัฒนธรรม และความร่วมมือของชุมชน งานขอนแก่นมาราธอนนานาชาติ (KKIM) เป็นงานมาราธอนระดับภูมิภาคและยังเป็นสนามวิ่งมาราธอนแห่งแรกในภาคอีสาน ที่มีผู้สมัครเข้าร่วมกิจกรรมวิ่งเป็นจำนวนมากในแต่ละปี จึงมีศักยภาพในการยกระดับกิจกรรมให้สอดคล้องกับแนวคิด Green Event และ Sustainable Development Goals (SDGs) งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสังเคราะห์แนวทางการออกแบบกิจกรรมและของที่ระลึกในงานวิ่งมาราธอนที่เน้นความยั่งยืนและการมีส่วนร่วมของชุมชน โดยอ้างอิงจากกรณีศึกษางานมาราธอนนานาชาติ 10 แห่ง ทั้งในเอเชีย ยุโรป อเมริกา และออสเตรเลีย ผ่านการวิเคราะห์เนื้อหาเชิงคุณภาพจากเว็บไซต์ทางการ บทความข่าว รายงานกิจกรรม และเอกสารที่เกี่ยวข้อง ผลการศึกษาระบุว่า แนวทางเพื่อความยั่งยืนสามารถจำแนกได้เป็น 4 มิติหลัก ได้แก่ (1) ด้านวัสดุ เน้นการใช้วัสดุรีไซเคิล ย่อยสลายได้และระบบการจัดการขยะอย่างเป็นระบบ (สอดคล้องกับ SDG 12, 13) (2) ด้านการออกแบบ ใช้ของที่ระลึกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและสะท้อนอัตลักษณ์ท้องถิ่นอย่างสร้างสรรค์ (SDG 11) (3) ด้านการตลาดและการสื่อสาร เพื่อกำหนดธีมงานที่ส่งเสริมภาพลักษณ์สีเขียวและสื่อสารผ่านช่องทางที่หลากหลาย (SDG 17) (4) ด้านการมีส่วนร่วมของภาคส่วนต่าง ๆ และชุมชน ที่ส่งเสริมบทบาทของชุมชน ภาคธุรกิจ มหาวิทยาลัย และกลุ่มเปราะบางในการร่วมขับเคลื่อนงาน (SDG 3, 10) ข้อเสนอจากการศึกษาได้นำไปสู่แนวทางการประยุกต์ใช้กับงานขอนแก่นมาราธอนนานาชาติ อาทิ การใช้วัสดุท้องถิ่นเหลือใช้ การสร้างเครือข่ายความร่วมมือกับกลุ่มชุมชน และการออกแบบกิจกรรมที่มีส่วนร่วม เพื่อยกระดับเป็นงานวิ่งต้นแบบที่ทั้งยั่งยืน มีอัตลักษณ์ และตอบโจทย์ SDGs อย่างเป็นรูปธรรม